W związku z coraz częstszymi problemami z niedźwiedziem brunatnych Ursus arctos jak również wilkami Canis lupus, uprzejmie proszę o zwrócenie szczególnej uwagi mieszkańców na fakt, że są to drapieżniki, które w sytuacji zaskoczenia mogą być niebezpieczne. Dotyczy to szczególnie niedźwiedzia. Czym może zakończyć się spotkanie z niedźwiedziem obrazuje sytuacja z listopada 2023 roku, kiedy to doszło do ataku niedźwiedzia na dwóch ludzi, którzy znaleźli się w sąsiedztwie jego gawry.
W przypadku wilków, do zagrażających życiu incydentów nie dochodzi często, jednak
i w tym przypadku ważna jest prewencja.
Dodatkowo należy również zwrócić uwagę mieszkańców na fakt umyślnego dokarmiania niedźwiedzi z zamysłem ich przywabiania do celów „turystycznych”. Coraz bardziej popularne stają się zdjęcia czy obserwacje niedźwiedzi. Nie tylko jest to bardzo niebezpieczne działanie, ale również skrajnie nieodpowiedzialne ze względu przyzwyczajanie niedźwiedzi do ludzi
i łatwo dostępnego pokarmu w ich sąsiedztwie. Innym źródłem łatwo dostępnego pożywienia są niezabezpieczone kosze na śmiecie. Jak pokazują liczne przypadki ubiegłych lat, chętnie korzystają dzikie zwierzęta.
Mając na uwadze, że jesteście Państwo pierwszym źródłem informacji dla mieszkańców, uprzejmie proszę o zwrócenie uwagi na zagrożenia, o których mowa wyżej. Pewną pomocą może służyć informacja umieszczona na stronie internetowej tut. Dyrekcji pod adresem https://www.gov.pl/web/rdos-rzeszow/niedzwiedz-lub-wilk-pod-domem-lub-na-szlaku-co-robic.
W świetle sytuacji konfliktowych informuję, iż Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska
w Rzeszowie, czy jakikolwiek inny organ administracji publicznej, nie jest właścicielem czy hodowcą zwierząt chronionych występujących w stanie dzikim w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Przepisy o ochronie przyrody również nie wskazują takiego właściciela odnosząc się jedynie do określonych sytuacji wskazujących między innymi odpowiedzialność właściwego terytorialnie regionalnego dyrektora ochrony środowiska za szkody wyrządzane przez niektóre gatunki zwierząt chronionych w mieniu nie będącym własnością Skarbu Państwa. W związku z tym Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie odpowiada wyłącznie za wypłatę odszkodowań za szkody niedźwiedzie zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową (Dz.U.2018 poz. 645).
Dodatkowo pragnę poinformować że w przypadku pośredniego zagrożenia istnieje możliwość uzyskania zezwolenia na płoszenie i niepokojenie lub odłów. Mogą i powinny
to być wnioski „prewencyjne”, dotyczące potencjalnie niebezpiecznych sytuacji wynikających
z niezachowywania przez niektóre osobniki właściwego dystansu od człowieka i zabudowań. Wnioski te powinny również zawierać propozycje ustalonych procedur i metod związanych
z planowaną realizacją tego zadania. Na tego rodzaju kwestie ma być położony szczególny nacisk.
Natomiast w przypadku realnego zagrożenia, wyczerpania innych środków zapobiegawczych (realizacja płoszenia osobników problematycznych lub ich odłów) możliwe jest uzyskanie zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zabicie przedstawicieli przedmiotowego gatunku. Wniosek o odstrzał niedźwiedzi należy złożyć do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie. W sytuacjach naprawdę pilnych (zagrożenie jest realne, udokumentowane i nie można czekać na uzyskanie zezwolenia
w trybie zwykłym, tj. pisemnie), zezwolenie może zostać wydane przez te organy w formie ustnej.
Pragnę również przytoczyć art. 7 pkt.1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, który jednoznacznie określa że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Zadania własne gminy w szczególności obejmują między innymi sprawy związane z porządkiem publicznym i bezpieczeństwem obywateli.
Na koniec warto podkreślić, że zarówno niedźwiedź jak i wilk są gatunkami objętymi ochroną ścisłą, względem, których obowiązują prawne zakazy wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.
